Mini encyklopedia logopedyczna

_{Mini encyklopedia logopedyczna:}

_{AFAZJA – objaw uszkodzenia mózgu (np. wskutek nowotworu, udaru, wypadku, choroby neurodegeneracyjnej), polegający na utracie zdolności mowy lub/i jej rozumienia; afazja dzieli się m.in. na postać czuciową (pacjent nie rozumie mowy), ruchową (pacjent nie może mówić, ale nie ma problemów ze zrozumieniem mowy) i mieszaną (pacjent ma problemy z mową i jej rozumieniem).}

_{DYSLALIA – nieprawidłowe wypowiadanie jednej lub kilku głosek.}

_{DYZARTRIA – zaburzenie mowy związane z uszkodzeniem lub wadą anatomiczną aparatu artykulacyjnego (np. gardła, języka, podniebienia, krtani); dyzartria jest częstym objawem postępujących chorób neurodegeneracyjnych jak np. stwardnienie rozsiane czy boczne, choroba Parkinsona itd.}

_{GAMMACYZM – błędna realizacja głoski [g].}

_{GIE??KOT – tzw. mowa bezładna, za główne symptomy giełkotu uważa się szybkie tempo mowy, zaburzenia jej płynności, problemy z formułowaniem myśli.}

_{JĄKANIE – „zacinanie się” podczas mówienia, pacjent powtarza sylaby, części wyrazów, czemu towarzyszy wyraźny wysiłek, stres, napięcie emocjonalne; najczęstszą postacią jąkania jest jąkanie rozwojowe ,które uwidacznia się w wieku dziecięcym, ale wyróżnia się również jąkanie nabyte, które może pojawić się u pacjentów dorosłych – jest ono objawem uszkodzenia lub chorób mózgu.}

_{KAPPACYZM – błędna artykulacja głosek [k] i [g]}

_{LAMBDACYZM – nieprawidłowa artykulacja głoski [l]}

 _{MOWA BEZDŹWI??CZNA – ubezdźwięcznianie głosek dźwięcznych – np. zamiast dźwięcznej głoski b pacjent wypowiada jej bezdźwięczny odpowiednik, tj. p – „babcia” – „papcia”, „bal” – „pal” itd.; najczęstszą przyczyną mowy bezdźwięcznej są uszkodzenia słuchu, zaburzenia słuchu fonematycznego itd.}

_{OPÓŹNIONY ROZWÓJ MOWY – Zbigniew Tarkowski jest zdania, że opóźnienie rozwoju mowy, to znacznie niższa sprawność językowa, dotycząca zarówno mówienia, jak i rozumienia, powstała w okresie kształtowania się mowy dziecka i spowodowana różnymi czynnikami. Natomiast według Ewy Skorek uważa, że opóźniony rozwój mowy, to późniejsze pojawianie się poszczególnych etapów rozwoju mowy o około sześć miesięcy i więcej.}

_{PARAROTACYZM – zamiana głoski [r] ma inną głoskę.}

_{PARASYGMATYZM – dziecko zastępuje głoski z danego szeregu (syczącego, ciszącego i szumiącego) innymi głoskami.}

 _{ROTACYZM – inaczej reranie – błędna artykulacja głoski [r]}

_{SEPLENIE MI??DZYZ??BOWE – mówienie z językiem między zębami. W języku pilskim żadna głoska, niezależnie od wieku dziecka, nie powinna być wypowiadania z widocznym językiem.}

 _{SYGMATYZM– inaczej seplenienie, czyli błędna artykulacja głosek z tzw. szeregów: syczącego, ciszącego i szumiącego.}

_{SZEREG CISZĄCY – głoski [ś], [ź], [ć], [dź].}

_{SZEREG SYCZĄCY – głoski [s], [z], [c], [dz].}

_{SZEREG SZUMIĄCY – głoski [sz], [ż], [cz], [dż].}